Είναι ένα κτίριο σίγουρα παραμελημένο, το οποίο καθημερινά προσπερνούν πολλοί... χωρίς να το παρατηρούν καλά καλά! Το Ηρώο που έχει περάσει από... 40 κύματα, άλλοτε γνωρίζοντας πρωτοφανή στήριξη και από επίσημους φορείς κι άλλοτε βυθιζόμενο στην αδιαφορία, εξακολουθεί... με φιλοτιμία να στέκεται υπερήφανο μέσα σε ένα χώρο που κάθε άλλο παρά αναδεικνύει την ιστορικότητα του κτίσματος.
Γιατί αντί να βρίσκεται σε ένα χώρο κατάλληλα διαμορφωμένο και επισκέψιμο, περιβάλλεται από ... αυτοκίνητα, αφού στο χώρο στον οποίο βρίσκεται λειτουργεί πάρκινγκ, το οποίο καθημερινά φιλοξενεί εκατοντάδες αυτοκίνητα!
Για το θέμα, το Δημοτικό Συμβούλιο Ηρακλείου, στη συνεδρίαση της 30ης Απριλίου 2012 (Δείτε το βίντεο) είχε εκφράσει στήριξη, εκδίδοντας απόφαση να γίνει εισήγηση με την οποία να κηρύσσεται το Ηρώο της Πλατείας Ελευθερίας διατηρητέο. Έκτοτε μέσω ενός blog, στο Facebook, αλλά και μιας ηλεκτρονικής ψηφοφορίας, πολίτες ζητούν ... το αυτονόητο: την προστασία και την ανάδειξη ενός ιστορικού κτιρίου. Ως σήμερα όμως ... σιωπή και απραξία!
Το Ηρώον της πόλης του Ηρακλείου, ιδρυμένο το 1930, για τις πανελλήνιες εορτές της Εκατονταετηρίδας του Ελληνικού Κράτους, σχεδιάστηκε από το σπουδαίο αρχιτέκτονα και μηχανικό του Δήμου Ηρακλείου, Δημήτρη Κυριακό, που κόσμησε το Ηράκλειο με δεκάδες, διατηρητέα σήμερα, κτίρια. Η μορφή του μνημείου βασίστηκε σε γραμμές της μινωικής αρχιτεκτονικής, όπως αυτή αναδεικνυόταν τότε από τις ανασκαφές και τις αναστηλώσεις του Έβανς στο ανάκτορο της Κνωσού. Αντέγραφε τον τύπο του Μινωικού Μεγάρου, με δικιόνιο πρόστωο και κυρίως αίθουσα, αποδίδοντας ανακτορικού χαρακτήρα τριμερές ιερό, με ιερά θρανία και θρόνο στο εσωτερικό.
Η ανέγερσή του χρηματοδοτήθηκε αποκλειστικά από δημόσιους εράνους, στους οποίους συμμετείχαν οι δήμοι και οι κοινότητες, σύλλογοι, σωματεία εργαζομένων και απλοί ιδιώτες. Μετά την ανέγερσή του αποτέλεσε το κύριο Ηρώον της πόλης, ενώ παράλληλα λειτούργησε ως το πρώτο Ιστορικό-Εθνολογικό Μουσείο της Κρήτης, με ενθυμήματα και κειμήλια των Κρητικών Επαναστάσεων. Το Μάιο του 1941, κατά την κατάληψη της πόλης από τους Γερμανούς, λεηλατήθηκε και εγκαταλείφθηκε.
Σήμερα, η κυριότητα του χώρου που καταλαμβάνει το μνημείο ανήκει, κατά παράδοξο τρόπο σε ιδιώτες, οι οποίοι λειτουργούν, στο περιβάλλοντα χώρο του, πάρκιγκ αυτοκινήτων!
Ωστόσο, το σχέδιο πόλης του Ηρακλείου, ήδη από το 1936, χαρακτηρίζει την έκταση ως κοινόχρηστη ή κοινοφελή, ενώ και το Υπουργείο Πολιτισμού απαγορεύσει ρητά τη δόμηση στο χώρο, καθώς αποτελεί τμήμα των μεσαιωνικών οχυρώσεων του Χάνδακα.
Αξίζει μια μικρή ιστορική αναδρομή της αμφιταλέντευσης του Υ.Π.Π.Ο.Τ ανάμεσα στην κήρυξη και την κατεδάφιση του Ηρώου:
- Το 2004 η Υπηρεσία Νεωτέρων Μνημείων Κρήτης, εισηγήθηκε την κήρυξη του Ηρώου ως διατηρητέου μνημείου, ευθυγραμμιζόμενη με την απαίτηση όλων των ενδιαφερομένων φορέων της πόλης (13η ΕΒΑ, ΤΕΕ, Σύλλογος Αρχιτεκτόνων, ΕΠΑΕ). Μετά από παλινωδίες 2 χρόνων το Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων (ΚΣΝΜ) αγνόησε τις εισηγήσεις τοπικών υπηρεσιών και φορέων και απέρριψε, ομόφωνα (!) την κήρυξη του Ηρώου! Ακολούθησε έντονη αντίδραση των φορέων της πόλης και επερωτήσεις βουλευτών που ζητούσαν την προστασία του Ηρώου. Παράλληλα, εντάθηκαν οι πιέσεις των φερόμενων ιδιοκτητών για την κατεδάφιση του Ηρώου, με αποκορύφωμα την άσκηση ποινικής δίωξης κατά υπαλλήλων της Πολεοδομίας Ηρακλείου, που δεν έξεδιδαν άδεια κατεδάφισης του μνημείου!
-Τον Αύγουστο του 2009 το Παράρτημα Κρήτης του Συλλόγου Εκτάκτων Αρχαιολόγων (Σ.ΕΚ.Α) διαβίβασε στην Υπηρεσία Νεωτέρων Μνημείων Κρήτης δημοσιευμένη επιστημονική εργασία για την ιστορία του Ηρώου, υποδεικνύοντας τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του και αξιώνοντας την αναπομπή του στο Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων, για την επανεξέταση της κήρυξής του ως μνημείου.
- Το Σεπτέμβριο του 2009, η αρμόδια τοπική Υπηρεσία επανυπέβαλε πράγματι, προς την Κεντρική Υπηρεσία Αρχιτεκτονικής Κληρονομιάς, πλήρως επικαιροποιημένο, το φάκελο του Ηρώου, με αίτημα την επαναξιολόγηση του
Ηρώου από το αρμόδιο Κεντρικό Συμβούλιο.
-Τον Μάιο του 2010 η Διεύθυνση Νεώτερης και Σύγχρονης Αρχιτεκτονικής Κληρονομιάς κοινοποίησε στην τοπική Εφορεία την απόφασή να ΜΗΝ διαβιβάσει τον φάκελο του Ηρώου στο Κ.Σ.Ν.Μ., κρίνοντας πως δεν υπήρχε επαρκής αιτιολογία για την επαναξιολόγηση του μνημείου! Επί της ουσίας , και παρά τα ποικίλα νέα στοιχεία που, όπως προϋποθέτει ο νόμος, υποβλήθηκαν, η αρμόδια κεντρική υπηρεσία, επικαλούμενη μάλιστα την πολιτική ηγεσία του ΥΠΠΟΤ, επέμεινε στην απόφαση του 2006, η οποία καταδιάζει το Ηρώο σε κατεδάφιση!
-Το Φλεβάρη του 2010 η φωνή των Εκτάκτων Αρχαιολόγων ενώνεται με αυτήν των Μηχανικών και Αρχιτεκτονων του ΤΕΕ/ΤΑΚ και από κοινού με το Σύλλογο Αρχιτεκτόνων και εκπροσώπους υπηρεσιών, φορέων, αλλά και ενεργών πολιτών του Ηρακλείου (Minoistas) δημιουργείται το Συντονιστικό Όργανο για την προστασία Ηρώου. Το επόμενο διάστημα οι φωνές υπέρ του Ηρώου πυκνώνουν, ενώ εκδίδονται ανακοινώσεις που ανακινούν δραστικά το θέμα. Καποιες από αυτές, μαλιστα, φτάνουν μέχρι το γραφείο της Γ.Γ. του ΥΠΠΟΤ κας Μενδώνη.
- Τον Μάιο του 2011 σε προγραμματισμένη επίσκεψή της στο Ηράκλειο η κα Μενδώνη πραγματοποιεί αυτοψία στο Ηρώο, μαζί τους διευθυντές των Υπηρεσιών του Υπουργείου και αφού δηλώνει αγανάκτηση για την κατάσταση του Ηρώου και απορία για το πως επιτρέπει η πόλη τη σημερινή του κατάσταση, παραγγέλει την κατεπείγουσα επικαιροποίηση του φακέλου και την επανεξέταση του Ηρώου από το Κ.Σ.Ν.Μ., για να κηρυχτεί ως διατηρητέο. Η Υπηρεσία Νεωτέρων Μνημείων Κρήτης προετοιμάζει, εκ νέου, το σχετικό φάκελο και καταθέτει τον Ιούνιο του 2011 πολυσέλιδη και πλήρως τεκμηριωμένη εισήγηση υπέρ της κήρυξης του Ηρώου ως διατηρητέου μνημείου.
- Στις 30 Μαρτίου 2012, 9 μήνες μετά την εισήγηση της Υπηρεσίας Νεωτέρων Μνημείων Κρήτης, όλων των αρμοδίων Υπηρεσιών και πλήθους επιστημονικών φορέων και συλλόγων της Κρήτης, η Διεύθυνση Νεώτερης και Σύγχρονης Αρχιτεκτονικής Κληρονομιάς αποφασίζει, για δεύτερη φορά, να μην αναπέμψει το θέμα στο Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων, παρά το γεγονός ότι η εξέτασή του είχε ζητηθεί από την ίδια την Γ.Γ. του Υπουργείου!
• Ποιοι είναι οι μηχανισμοί που θέλουν να επιβάλλουν τη λήθη, σε βάρος της ιστορίας και των μνημείων της πόλης;
• Ποιοι είναι οι μηχανισμοί που εξωθούν σε αυτοαναίρεση και συνεπώς σε αυτογελοιοποίηση, το Υπουργείο Πολιτισμού, το οποίο αφενός ζητά από τις υπηρεσίες θετικές εισηγήσεις για το Ηρώο, και αφετέρου δεν επιτρέπει την εξέταση τους από το αρμόδιο θεσμικά όργανο;
• Ποιοι μηχανισμοί -και με ποια νομιμοποίηση- αγνοούν τις εισηγήσεις των καταξοχήν αρμόδιων, τοπικών Υπηρεσιών αλλά και τις εκφρασμένες διαθέσεις της τοπικής κοινωνίας, επιβάλλοντας τις άνωθεν "τελικές λύσεις";
• Ποια ειναι τελικά τα συμφέροντα που επιβάλλονται ενάντια στο συμφέρον της πόλης και των πολιτών;
• Ποιοι είναι οι μηχανισμοί που προσβάλλουν τόσο απροκάλυπτα την πόλη;
Σε όλα αυτά τα ερωτήματα, τόσο ο Υπουργός Πολιτισμού, όσο και η Γενική Γραμματέας κα Μενδώνη, η οποία, άλλωστε, ζήτησε αρχικά την αναπομπή του θέματος του Ηρώου, οφείλουν άμεσα να απαντήσουν.
Ζητάμε από την ηγεσία του Υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού να διαβιβάσει άμεσα την εισήγηση της Εφορείας Νεωτέρων Μνημείων Κρήτης προς το Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων και την άμεση κήρυξη του Ηρώου της πόλης του Ηρακλείου ως προστατευόμενου μνημείου, λόγω της ιδιαίτερης αρχιτεκτονικής, κοινωνικής, ιστορικής και επιστημονικής σημασίας του.
"Το Ελληνικό κράτος δεν έχει την πολυτέλεια να γκρεμίζει την ιστορία του!"
Πηγή: madeincreta.gr
Γιατί αντί να βρίσκεται σε ένα χώρο κατάλληλα διαμορφωμένο και επισκέψιμο, περιβάλλεται από ... αυτοκίνητα, αφού στο χώρο στον οποίο βρίσκεται λειτουργεί πάρκινγκ, το οποίο καθημερινά φιλοξενεί εκατοντάδες αυτοκίνητα!
Για το θέμα, το Δημοτικό Συμβούλιο Ηρακλείου, στη συνεδρίαση της 30ης Απριλίου 2012 (Δείτε το βίντεο) είχε εκφράσει στήριξη, εκδίδοντας απόφαση να γίνει εισήγηση με την οποία να κηρύσσεται το Ηρώο της Πλατείας Ελευθερίας διατηρητέο. Έκτοτε μέσω ενός blog, στο Facebook, αλλά και μιας ηλεκτρονικής ψηφοφορίας, πολίτες ζητούν ... το αυτονόητο: την προστασία και την ανάδειξη ενός ιστορικού κτιρίου. Ως σήμερα όμως ... σιωπή και απραξία!
Το Ηρώον της πόλης του Ηρακλείου, ιδρυμένο το 1930, για τις πανελλήνιες εορτές της Εκατονταετηρίδας του Ελληνικού Κράτους, σχεδιάστηκε από το σπουδαίο αρχιτέκτονα και μηχανικό του Δήμου Ηρακλείου, Δημήτρη Κυριακό, που κόσμησε το Ηράκλειο με δεκάδες, διατηρητέα σήμερα, κτίρια. Η μορφή του μνημείου βασίστηκε σε γραμμές της μινωικής αρχιτεκτονικής, όπως αυτή αναδεικνυόταν τότε από τις ανασκαφές και τις αναστηλώσεις του Έβανς στο ανάκτορο της Κνωσού. Αντέγραφε τον τύπο του Μινωικού Μεγάρου, με δικιόνιο πρόστωο και κυρίως αίθουσα, αποδίδοντας ανακτορικού χαρακτήρα τριμερές ιερό, με ιερά θρανία και θρόνο στο εσωτερικό.
Η ανέγερσή του χρηματοδοτήθηκε αποκλειστικά από δημόσιους εράνους, στους οποίους συμμετείχαν οι δήμοι και οι κοινότητες, σύλλογοι, σωματεία εργαζομένων και απλοί ιδιώτες. Μετά την ανέγερσή του αποτέλεσε το κύριο Ηρώον της πόλης, ενώ παράλληλα λειτούργησε ως το πρώτο Ιστορικό-Εθνολογικό Μουσείο της Κρήτης, με ενθυμήματα και κειμήλια των Κρητικών Επαναστάσεων. Το Μάιο του 1941, κατά την κατάληψη της πόλης από τους Γερμανούς, λεηλατήθηκε και εγκαταλείφθηκε.
Σήμερα, η κυριότητα του χώρου που καταλαμβάνει το μνημείο ανήκει, κατά παράδοξο τρόπο σε ιδιώτες, οι οποίοι λειτουργούν, στο περιβάλλοντα χώρο του, πάρκιγκ αυτοκινήτων!
Ωστόσο, το σχέδιο πόλης του Ηρακλείου, ήδη από το 1936, χαρακτηρίζει την έκταση ως κοινόχρηστη ή κοινοφελή, ενώ και το Υπουργείο Πολιτισμού απαγορεύσει ρητά τη δόμηση στο χώρο, καθώς αποτελεί τμήμα των μεσαιωνικών οχυρώσεων του Χάνδακα.
Αξίζει μια μικρή ιστορική αναδρομή της αμφιταλέντευσης του Υ.Π.Π.Ο.Τ ανάμεσα στην κήρυξη και την κατεδάφιση του Ηρώου:
- Το 2004 η Υπηρεσία Νεωτέρων Μνημείων Κρήτης, εισηγήθηκε την κήρυξη του Ηρώου ως διατηρητέου μνημείου, ευθυγραμμιζόμενη με την απαίτηση όλων των ενδιαφερομένων φορέων της πόλης (13η ΕΒΑ, ΤΕΕ, Σύλλογος Αρχιτεκτόνων, ΕΠΑΕ). Μετά από παλινωδίες 2 χρόνων το Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων (ΚΣΝΜ) αγνόησε τις εισηγήσεις τοπικών υπηρεσιών και φορέων και απέρριψε, ομόφωνα (!) την κήρυξη του Ηρώου! Ακολούθησε έντονη αντίδραση των φορέων της πόλης και επερωτήσεις βουλευτών που ζητούσαν την προστασία του Ηρώου. Παράλληλα, εντάθηκαν οι πιέσεις των φερόμενων ιδιοκτητών για την κατεδάφιση του Ηρώου, με αποκορύφωμα την άσκηση ποινικής δίωξης κατά υπαλλήλων της Πολεοδομίας Ηρακλείου, που δεν έξεδιδαν άδεια κατεδάφισης του μνημείου!
-Τον Αύγουστο του 2009 το Παράρτημα Κρήτης του Συλλόγου Εκτάκτων Αρχαιολόγων (Σ.ΕΚ.Α) διαβίβασε στην Υπηρεσία Νεωτέρων Μνημείων Κρήτης δημοσιευμένη επιστημονική εργασία για την ιστορία του Ηρώου, υποδεικνύοντας τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του και αξιώνοντας την αναπομπή του στο Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων, για την επανεξέταση της κήρυξής του ως μνημείου.
- Το Σεπτέμβριο του 2009, η αρμόδια τοπική Υπηρεσία επανυπέβαλε πράγματι, προς την Κεντρική Υπηρεσία Αρχιτεκτονικής Κληρονομιάς, πλήρως επικαιροποιημένο, το φάκελο του Ηρώου, με αίτημα την επαναξιολόγηση του
Ηρώου από το αρμόδιο Κεντρικό Συμβούλιο.
-Τον Μάιο του 2010 η Διεύθυνση Νεώτερης και Σύγχρονης Αρχιτεκτονικής Κληρονομιάς κοινοποίησε στην τοπική Εφορεία την απόφασή να ΜΗΝ διαβιβάσει τον φάκελο του Ηρώου στο Κ.Σ.Ν.Μ., κρίνοντας πως δεν υπήρχε επαρκής αιτιολογία για την επαναξιολόγηση του μνημείου! Επί της ουσίας , και παρά τα ποικίλα νέα στοιχεία που, όπως προϋποθέτει ο νόμος, υποβλήθηκαν, η αρμόδια κεντρική υπηρεσία, επικαλούμενη μάλιστα την πολιτική ηγεσία του ΥΠΠΟΤ, επέμεινε στην απόφαση του 2006, η οποία καταδιάζει το Ηρώο σε κατεδάφιση!
-Το Φλεβάρη του 2010 η φωνή των Εκτάκτων Αρχαιολόγων ενώνεται με αυτήν των Μηχανικών και Αρχιτεκτονων του ΤΕΕ/ΤΑΚ και από κοινού με το Σύλλογο Αρχιτεκτόνων και εκπροσώπους υπηρεσιών, φορέων, αλλά και ενεργών πολιτών του Ηρακλείου (Minoistas) δημιουργείται το Συντονιστικό Όργανο για την προστασία Ηρώου. Το επόμενο διάστημα οι φωνές υπέρ του Ηρώου πυκνώνουν, ενώ εκδίδονται ανακοινώσεις που ανακινούν δραστικά το θέμα. Καποιες από αυτές, μαλιστα, φτάνουν μέχρι το γραφείο της Γ.Γ. του ΥΠΠΟΤ κας Μενδώνη.
- Τον Μάιο του 2011 σε προγραμματισμένη επίσκεψή της στο Ηράκλειο η κα Μενδώνη πραγματοποιεί αυτοψία στο Ηρώο, μαζί τους διευθυντές των Υπηρεσιών του Υπουργείου και αφού δηλώνει αγανάκτηση για την κατάσταση του Ηρώου και απορία για το πως επιτρέπει η πόλη τη σημερινή του κατάσταση, παραγγέλει την κατεπείγουσα επικαιροποίηση του φακέλου και την επανεξέταση του Ηρώου από το Κ.Σ.Ν.Μ., για να κηρυχτεί ως διατηρητέο. Η Υπηρεσία Νεωτέρων Μνημείων Κρήτης προετοιμάζει, εκ νέου, το σχετικό φάκελο και καταθέτει τον Ιούνιο του 2011 πολυσέλιδη και πλήρως τεκμηριωμένη εισήγηση υπέρ της κήρυξης του Ηρώου ως διατηρητέου μνημείου.
- Στις 30 Μαρτίου 2012, 9 μήνες μετά την εισήγηση της Υπηρεσίας Νεωτέρων Μνημείων Κρήτης, όλων των αρμοδίων Υπηρεσιών και πλήθους επιστημονικών φορέων και συλλόγων της Κρήτης, η Διεύθυνση Νεώτερης και Σύγχρονης Αρχιτεκτονικής Κληρονομιάς αποφασίζει, για δεύτερη φορά, να μην αναπέμψει το θέμα στο Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων, παρά το γεγονός ότι η εξέτασή του είχε ζητηθεί από την ίδια την Γ.Γ. του Υπουργείου!
• Ποιοι είναι οι μηχανισμοί που θέλουν να επιβάλλουν τη λήθη, σε βάρος της ιστορίας και των μνημείων της πόλης;
• Ποιοι είναι οι μηχανισμοί που εξωθούν σε αυτοαναίρεση και συνεπώς σε αυτογελοιοποίηση, το Υπουργείο Πολιτισμού, το οποίο αφενός ζητά από τις υπηρεσίες θετικές εισηγήσεις για το Ηρώο, και αφετέρου δεν επιτρέπει την εξέταση τους από το αρμόδιο θεσμικά όργανο;
• Ποιοι μηχανισμοί -και με ποια νομιμοποίηση- αγνοούν τις εισηγήσεις των καταξοχήν αρμόδιων, τοπικών Υπηρεσιών αλλά και τις εκφρασμένες διαθέσεις της τοπικής κοινωνίας, επιβάλλοντας τις άνωθεν "τελικές λύσεις";
• Ποια ειναι τελικά τα συμφέροντα που επιβάλλονται ενάντια στο συμφέρον της πόλης και των πολιτών;
• Ποιοι είναι οι μηχανισμοί που προσβάλλουν τόσο απροκάλυπτα την πόλη;
Σε όλα αυτά τα ερωτήματα, τόσο ο Υπουργός Πολιτισμού, όσο και η Γενική Γραμματέας κα Μενδώνη, η οποία, άλλωστε, ζήτησε αρχικά την αναπομπή του θέματος του Ηρώου, οφείλουν άμεσα να απαντήσουν.
Ζητάμε από την ηγεσία του Υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού να διαβιβάσει άμεσα την εισήγηση της Εφορείας Νεωτέρων Μνημείων Κρήτης προς το Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων και την άμεση κήρυξη του Ηρώου της πόλης του Ηρακλείου ως προστατευόμενου μνημείου, λόγω της ιδιαίτερης αρχιτεκτονικής, κοινωνικής, ιστορικής και επιστημονικής σημασίας του.
"Το Ελληνικό κράτος δεν έχει την πολυτέλεια να γκρεμίζει την ιστορία του!"
Πηγή: madeincreta.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Το blog περιμένει τα νεα και τα σχόλια σας μέσα από το Facebook, το Twitter, και το e-mail μας!