Ήδη, αν και το μητρώο των αναδόχων για όλη την περιφέρεια της Κρήτης είναι ακόμα υπό κατάρτιση, μόνο μέσα στο 2012 είχαμε 12 περιπτώσεις αναδοχής. Το νούμερο θεωρείται καλό, με δεδομένο και το γεγονός ότι μέχρι πρόσφατα ο θεσμός της αναδοχής ήταν σχεδόν άγνωστος στην Κρήτη.
1,2 το μήνα
Το εντυπωσιακό, ωστόσο, δεν έχει να κάνει μόνο με τις αναδοχές. Έχει να κάνει και με τις υιοθεσίες, ο ρυθμός των οποίων στην Κρήτη έχει διπλασιαστεί από το 2012 και μετά. Συγκεκριμένα, από το 2006 μέχρι το 2011 σημειώθηκαν 87 υιοθεσίες, αριθμός που μεταφράζεται σε 1,2 πράξεις υιοθεσίας το μήνα. Από τον Ιανουάριο του 2012 μέχρι σήμερα έχουν γίνει 38 υιοθεσίες, που ισοδυναμούν με 2,6 πράξεις ανά μήνα. Έχουμε δηλαδή διπλασιασμό των υιοθεσιών, παρά τις αρνητικές οικονομικοκοινωνικές συνθήκες που δημιουργεί η κρίση.
Από μόνο του το γεγονός αυτό δεν μπορεί παρά να είναι ελπιδοφόρο. Οι άνθρωποι αρχίζουμε σιγά-σιγά να βλέπουμε την πραγματική ουσία της ζωής και να ξεπερνούμε την επιφάνεια των πραγμάτων που μας είχαν συνηθίσει να εστιάζουμε...
Ανά νόμο
Αλλά ας δούμε τα νούμερα αναλυτικά: Το 2012 στο Ηράκλειο είχαμε 16 υιοθεσίες, όπως αναφέρει επίσης η κοινωνική λειτουργός Κατερίνα Κασαπάκη, και από την αρχή του τρέχοντος έτους μέχρι σήμερα 5 υιοθεσίες.
Όσον αφορά στα Χανιά, όπως είπε η κοινωνική λειτουργός κ. Κουμαντάκη, το 2012 σημειώθηκαν 10 υιοθεσίες και 3 τοποθετήσεις σε ανάδοχες οικογένειες. Το τρέχον έτος, μέχρι στιγμής, υπάρχουν 3 αιτήματα για αναδοχή, ενώ έγινε και μια υιοθεσία. Στην περιφερειακή ενότητα του Ρεθύμνου, όπως τονίζει η κοινωνική λειτουργός Μαρία Γκούτη, δεν έχουμε αναδοχές, έγιναν όμως 3 υιοθεσίες μέσα στο 2012, ενώ εντός του 2013 κατατέθηκε αίτηση για άλλη μία υιοθεσία και μάλιστα διακρατική. Στην περιφερειακή ενότητα του Λασιθίου, όπως αναφέρει η μοναδική κοινωνική λειτουργός Αντωνία Δασκαλάκη, είχαμε μία υιοθεσία και μία αναδοχή μέσα στο 2012, ενώ μέσα στο 2013 έχουμε δύο νέες υιοθεσίες.
Η εμπειρία της αναδοχής
Πώς είναι, όμως, η εμπειρία της αναδοχής; Πώς είναι να ξέρεις πως, αν και αυξάνονται οι πιθανότητές σου για υιοθεσία, αυτή, εντούτοις, μπορεί να μη συμβεί ποτέ; Χαρακτηριστικές είναι οι δηλώσεις στη "Νέα Κρήτη." ενός ζευγαριού Κρητικών που ήθελε να υιοθετήσει ένα παιδί. Μέχρι στιγμής, προέκυψε συμπτωματικά μια αναδοχή από ίδρυμα, που πριν δύο χρόνια είχαν βαφτίσει. Από τον περασμένο Αύγουστο και για τα επόμενα τρία χρόνια το κοριτσάκι που βάφτισαν και που είναι σήμερα 6 ετών ζει μαζί τους χαρούμενο και δυνατό...
«Είχαμε θέσει ένα συγκεκριμένο χρονικό όριο και μετά από αρκετές ανεπιτυχείς προσπάθειες για να κάνουμε παιδιά αποφασίσαμε να μπούμε στη διαδικασία της υιοθεσίας. Πριν από τρία χρόνια και συγκεκριμένα Χριστούγεννα πήγαμε κάποια δώρα σε παιδιά ενός ιδρύματος», ξεκίνησε να αναφέρει το ζευγάρι. Εκεί γνώρισαν και το κοριτσάκι, το οποίο σήμερα ζει μαζί τους μέσω του θεσμού της αναδοχής.
Προϋποθέσεις
«Συμπτωματικά γίναμε ανάδοχοι γονείς και συγκεκριμένα από τον περασμένο Αύγουστο και για τα επόμενα τρία χρόνια». Το ζευγάρι, που παράλληλα κάνει λόγο για μια δύσκολη και χρονοβόρα διαδικασία, είτε αφορά σε υιοθεσία είτε σε αναδοχή, τονίζει ξεκάθαρα πως όσοι θέλουν να γίνουν γονείς πρέπει να παραμένουν από την αρχή μέχρι το τέλος ενωμένοι και να απευθύνονται σε αναγνωρισμένα κρατικά ιδρύματα και όχι σε... σκοτεινά μονοπάτια.
Όπως τόνισε το ζευγάρι, απαραίτητη προϋπόθεση για οτιδήποτε είναι να έχεις περίσσεια αγάπη και να θες να τη μεταφέρεις. «Το παιδί κάνει το ψυχικό σε μας και όχι εμείς στο παιδί. Είχαμε περίσσεια αγάπη και θέλαμε να τη μεταφέρουμε. Η αναδοχή είναι πολύ σημαντική και το είδαμε αυτό από την πρώτη στιγμή που ενημερωθήκαμε σχετικά. Είναι ίσως πιο δύσκολη υπόθεση από την υιοθεσία, καθώς δεν είναι κάτι μόνιμο, ενώ στις περισσότερες περιπτώσεις δε βοηθούν οι γονείς. Υπάρχουν πάρα πολλά παιδιά σε ιδρύματα. Ελπίζουμε κάποια στιγμή να υιοθετήσουμε ένα παιδί. Όπως μας έχουν ενημερώσει, όταν έχεις γίνει ανάδοχος, είναι πιο εύκολη η διαδικασία να υιοθετήσεις».
Ανταπόδοση
«Συναισθηματικά έχουμε δεθεί με το κοριτσάκι μας και υπάρχει ανταπόδοση. Είμαστε πνευματικοί και ανάδοχοι γονείς πλέον για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα. Θέλουμε να τη δούμε να μεγαλώνει, να γίνεται ανεξάρτητη και να βγαίνει δυνατή στην κοινωνία. Εμείς θα βρισκόμαστε πάντα δίπλα της, ακόμη και αν οι φυσικοί της γονείς, που βρίσκονται σε διάσταση, αποφασίσουν να ζήσει το κορίτσι μαζί τους». Σήμερα το 6χρονο κορίτσι, που γνωρίζει την κατάσταση, με τις υπάρχουσες συγκυρίες να του "προσφέρουν" τη διαίσθηση και την κατανόηση της πραγματικότητας, παρά το πολύ νεαρό της ηλικίας του, είναι πολύ χαρούμενο, πάει σχολείο και απολαμβάνει μια ασφαλή, ήρεμη και γεμάτη αγάπη ζωή.
Αναδοχή και υιοθεσία: Ομοιότητες και διαφορές
Για δημιουργία του μητρώου των ανάδοχων οικογενειών μάς μιλά ο διευθυντής Κοινωνικής Μέριμνας της Περιφέρειας Κρήτης Σπύρος Επιτροπάκης: «Η υιοθεσία και η αναδοχή είναι θεσμοί που προωθούνται με κύριο στόχο την αποσυλοποίηση και αποϊδρυματοποίηση παιδιών και την τοποθέτησή τους σε ανάδοχες οικογένειες ή σε οικογένειες που επιθυμούν να υιοθετήσουν τα παιδιά. Έχουμε κάνει μια σχετική εκδήλωση που αναλύει το θεσμικό πλαίσιο, καθώς και τις διαδικασίες που ακολουθούνται για την αναδοχή ή την υιοθεσία ενός παιδιού. Κύριος στόχος είναι να δημιουργηθεί, όπως προβλέπεται από το νομικό πλαίσιο, το μητρώο αναδόχων οικογενειών, που θα βοηθήσει όλα τα παιδιά, τα οποία, αντί να βρίσκονται σε ιδρύματα, θα μπορούσαν να μεγαλώνουν σε ανάδοχες οικογένειες».
Τον τελευταίο καιρό παρατηρείται αύξηση των ατόμων που ενδιαφέρονται για αναδοχή, ίσως και επειδή η αναδοχή αυξάνει τις πιθανότητες υιοθεσίας. «Οι περισσότερες από τις αιτήσεις είναι για μακροχρόνια αναδοχή, που σκοπό συνήθως έχουν και την υιοθεσία. Κατά το τρέχον έτος και μέχρι σήμερα το αρμόδιο τμήμα στο Ηράκλειο έχει 4 αιτήσεις ανάδοχων οικογενειών, οι οποίες αξιολογούνται από τους αρμόδιους κοινωνικούς λειτουργούς, δηλαδή καταγράφονται όλες οι πληροφορίες, κατατίθενται τα δικαιολογητικά και γίνονται συνεντεύξεις με τους ενδιαφερόμενους για να διαπιστωθεί κατά πόσο είναι κατάλληλοι για να γίνουν ανάδοχοι γονείς. Υπάρχει μια στενή επαφή μαζί τους, αλλά και με την υπόλοιπη οικογένεια. Σημειώνεται πως υπάρχουν και ευέλικτα μοντέλα αναδοχής, καθώς υπάρχει η δυνατότητα να γίνει κάποιος ανάδοχος μόνο για τα σαββατοκύριακα ή μόνο για τις γιορτές», τόνισε η κοινωνική λειτουργός Δήμητρα Γκασούκα.
Κοινωνικός θεσμός
Η αναδοχή είναι ένας κοινωνικός θεσμός προστασίας παιδιών ηλικίας από 0 έως 18 ετών, που οι φυσικοί γονείς τους αδυνατούν να τα φροντίσουν και αναλαμβάνει ένα ανάδοχο άτομο ή μια ανάδοχη οικογένεια να το φροντίσει μέχρις ότου η φυσική του οικογένεια μπορέσει να αναλάβει ξανά το ρόλο της. Η αναδοχή δίδει το δικαίωμα στις κοινωνικές υπηρεσίες της Περιφέρειας Κρήτης, που είναι στελεχωμένες με το κατάλληλο εξειδικευμένο προσωπικό, να αναλαμβάνουν την τοποθέτηση των παιδιών που έχουν ανάγκη προστασίας, είτε με τη συγκατάθεση των γονιών τους είτε με την παρέμβαση δικαστηρίου, προκειμένου να διαφυλαχθεί το συμφέρον του παιδιού.
Η υιοθεσία είναι μια νομική πράξη που κατοχυρώνεται από το Νόμο 2447/96, κατά την οποία το μεν υιοθετημένο παιδί απολαμβάνει όλα τα προνόμια και τα δικαιώματα ενός φυσικού παιδιού, η δε οικογένεια έχει τις ίδιες υποχρεώσεις απέναντί του. Με την πράξη της υιοθεσίας αλλάζει η νομική ταυτότητα του παιδιού, το οποίο πλέον παίρνει το επώνυμο των γονιών που το έχουν υιοθετήσει. Στην αναδοχή το παιδί κρατά τη δική του ταυτότητα και εξακολουθεί να είναι νόμιμο παιδί των φυσικών του γονέων.
Ο δρόμος για τη σωτηρία
Υπάρχουν διάφορα είδη αναδοχής. Αφορούν στη φιλοξενία που διαρκεί λίγες ημέρες, προκειμένου να αποσυμφορήσει τη βιολογική οικογένεια από τη συνεχή φροντίδα σε παιδιά με ή χωρίς ιδιαιτερότητες ή από ιδρύματα σε περιόδους εορτών. Στη συγγενική, καθώς πρόκειται για ανάδοχη φιλοξενία παιδιού από μέλος ή μέλη του ευρύτερου συγγενικού περιβάλλοντος, ενώ προτιμάται σε μια προσπάθεια μη απομάκρυνσης και αποκοπής του παιδιού από το φυσικό περιβάλλον.
Υπάρχει η επείγουσα-ημερήσια αναδοχή και διαρκεί σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης και διαρκεί λίγες ημέρες, για παράδειγμα για λόγους υγείας των γονιών.
Επίσης, υπάρχει η βραχυπρόθεσμη, που διαρκεί μέχρι λίγους μήνες και αφορά παιδιά που, για παράδειγμα, έχουν απομακρυνθεί από την οικογένειά τους λόγω κρίσης. Η μεσοπρόθεσμη διαρκεί 1 με 2 χρόνια, όταν οι φυσικές οικογένειες χρειάζονται περισσότερο διάστημα για να ξεπεράσουν κάποια κρίση, με την προοπτική της επιστροφής του παιδιού στη φυσική οικογένεια. Τέλος, υπάρχει και η μακροπρόθεσμη, που διαρκεί πολλά χρόνια, τη διακρίνει μια νομιμότητα, όπως τονίζει η κ. Δήμητρα Γκασούκα, και πολλές φορές οδηγεί και σε υιοθεσία. Πρόκειται για την πιο συχνή μορφή αναδοχής στην Ελλάδα.
Είδη υιοθεσιών
Όσον αφορά στις υιοθεσίες, που αποτελούν αμετάκλητες νομικές πράξεις και λύονται σε εξαιρετικά σπάνιες περιπτώσεις, υπάρχουν τρία είδη: Μέσω ιδρυμάτων, όπου κατατίθενται αίτηση και τα απαραίτητα δικαιολογητικά στα 4 ιδρύματα που υπάρχουν στην Ελλάδα. Τονίζεται πως πρόκειται για μια χρονοβόρα διαδικασία, η οποία οφείλεται στο μικρό αριθμό διαθέσιμων υγιών παιδιών, καθώς και σε νομικά κωλύματα από τους φυσικούς γονείς. Υπάρχει επίσης η διακρατική υιοθεσία, όπου η υποψήφια θετή οικογένεια μπορεί να υποβάλει το αίτημά της για υιοθεσία παιδιού σε κράτος της επιλογής της, αρκεί το συγκεκριμένο κράτος να έχει κατοχυρώσει τη σύμβαση της Χάγης για τα θέματα που αφορούν στην προστασία παιδιών και τη συνεργασία σχετικά με τη διακρατική υιοθεσία.
Η διεκπεραίωση της υιοθεσίας γίνεται μέσω των αρμόδιων διαπιστευμένων φορέων της Ελλάδας και την Κεντρική Αρχή Διακρατικών Υιοθεσιών του ελληνικού υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας.
Υπάρχει και η ιδιωτική υιοθεσία, όπου ο φυσικός ή οι φυσικοί γονείς τοποθετούν το φυσικό τους παιδί σε υποψήφια θετή οικογένεια της επιλογής τους και δηλώνουν την πρόθεσή τους αυτή στην αρμόδια κοινωνική υπηρεσία της περιοχής τους, προσκομίζοντας όμως και τη συναινετική δήλωση που έχουν υπογράψει και τα δύο μέρη ενώπιον συμβολαιογράφου. Αξίζει να τονιστεί και είναι πολύ σημαντικό ότι στην τελευταία περίπτωση οι υποψήφιοι θετοί γονείς πρέπει να είναι πολύ προσεκτικοί. Προτού προβούν σε οποιαδήποτε κίνηση θα πρέπει να συνεργάζονται με την κοινωνική υπηρεσία της περιοχής τους ώστε να αποφευχθεί η πιθανότητα εκμετάλλευσής τους από επιτήδειους. Κυρίως να αποφεύγουν οποιαδήποτε χρηματική συναλλαγή, που θα έχει ποινικές συνέπειες, καθώς τα παιδιά δεν είναι προϊόντα αγοραπωλησίας.
ΑΝΘΡΩΠΙΣΜΟΣ "Παιδί της καρδιάς"
Μια αναδοχή ή μια υιοθεσία αποτελεί ίσως τον πιο ανθρωπιστικό θεσμό του νομικού μας συστήματος. Δεν είναι σε καμία περίπτωση απογυμνωμένη από το συναίσθημα, αφού σε αυτήν εμπλέκονται παιδιά που γίνονται μέλη οικογενειών σαν να έχουν γεννηθεί σε αυτές, απολαμβάνοντας προνόμια και δικαιώματα ενός φυσικού παιδιού. Δεν είναι απλή και εύκολη υπόθεση, ακόμη και στις μέρες μας, που ίσως κάποια πράγματα έχουν κάπως απλοποιηθεί. Κανείς δεν πρέπει να το βάζει κάτω αν έχει αποφασίσει να υιοθετήσει.
Η ανταμοιβή στο τέλος έρχεται σαν... Θεία Κοινωνία. Το τίμημα απειροελάχιστο και το συνειδητοποιείς όταν κρατήσεις στην αγκαλιά σου το "παιδί της καρδιάς", όπως δικαίως έχει χαρακτηριστεί. Δε χρειάζεται να είναι κανείς πάμπλουτος ή οι υποψήφιοι να διαθέτουν τα προσόντα ενός... υπεργονέα. Πρέπει μόνο να είσαι ώριμος, να μπορείς να αγαπήσεις και να γνωρίζεις πώς να διαχειρίζεσαι τις ανάγκες του παιδιού.
ΝΕΑ ΚΡΗΤΗ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Το blog περιμένει τα νεα και τα σχόλια σας μέσα από το Facebook, το Twitter, και το e-mail μας!