Κίνδυνος αφανισμού για τα ελληνικά αρωματικά φυτά

Η εντατική συγκομιδή φυτών, όπως το δίκταμο η μαντζουράνα και το τσάι του βουνού, βάζει σε κίνδυνο την ύπαρξή τους στα ελληνικά βουνά

Σε είδος εν ανεπαρκεία έχουν μετατραπεί θεραπευτικά και αρωματικά φυτά της ελληνικής χλωρίδας. Η εντατική συγκομιδή τους με σκοπό το εμπόριο στην Ελλάδα και στο εξωτερικό έχει οδηγήσει στην αποψίλωση ολόκληρων περιοχών στα βουνά της Κρήτης, της Πελοποννήσου, της Ηπείρου, της Μακεδονίας και της Θεσσαλίας.

Οι αρμόδιες διοικητικές υπηρεσίες αρχίζουν και παίρνουν μέτρα για την προστασία τους. Σ' αυτές τις περιπτώσεις βαριές είναι οι συνέπειες για τους παραβάτες. Τα αυστηρά πρόστιμα και οι ποινές φυλάκισης συνοδεύονται με κατάσχεση των φορτίων τους, των αυτοκινήτων και των εργαλείων τους, όπως συμβαίνει με τους λαθροθήρες και τους λαθραλιείς.

Στην Κρήτη η απαγόρευση ισχύει μέχρι το 2018. Με τη διάταξη που εκδόθηκε, διώκονται:

Η εκρίζωση ή η ολοκληρωτική αποκοπή των βλαστών κάθε είδους αρωματικού, φαρμακευτικού, μελισσοκομικού, ανθοκομικού και διακοσμητικού φυτού, δενδρυλλίου, θάμνου, φρυγάνου.

Η συλλογή για εμπορία μαλοτήρας, μαντζουράνας, φασκόμηλου και ρίγανης σε όλες τις περιοχές που είναι ενταγμένες στο δίκτυο ΝΑΤΟΥΡΑ.

Ολα αυτά τα είδη δεν επιτρέπεται ούτε να εξαχθούν ούτε να μεταφερθούν προς μεταφύτευση στην Ελλάδα ή στο εξωτερικό. Η συλλογή τους επιτρέπεται μόνο για ατομική χρήση, σε ποσότητα που δεν είναι μεγαλύτερη των πεντακοσίων γραμμαρίων.

Δίκταμο 

Η προϊσταμένη της Διεύθυνσης Δασών Χανίων, Πολύμνια Σκλαβάκη, υπογραμμίζει την ανάγκη ελέγχου της συλλογής των αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών του νησιού, «λόγω του αυξημένου ενδιαφέροντος των πολιτών για δευτερεύουσες καρπώσεις με σκοπό την εμπορία τους αλλά και για την ικανοποίηση των ατομικών αναγκών των πολιτών στα ανωτέρω φυτικά είδη, με γνώμονα την προστασία τους και τη διατήρηση της βιοποικιλότητας».

Η μαλοτήρα, όπως αναφέρεται από ερευνητές, έχει αρχίσει τα τελευταία χρόνια έτσι κι αλλιώς να εξαφανίζεται, εξαιτίας της μαζικής συλλογής και της υπερβόσκησης. Το πρόβλημα οξύνθηκε όταν Γερμανοί ερευνητές εντόπισαν σε τρία ελληνικά τσάγια του βουνού της οικογένειας sideritis (ανάμεσά τους και στη μαλοτήρα sideritis syriaca) κάποια συστατικά που έχουν εντυπωσιακά αποτελέσματα στη θεραπεία της άνοιας και την ενίσχυση της μνήμης.

Ακολούθησε φρενίτιδα για τη συλλογή της από Ελληνες αλλά και από αλλοδαπούς που βρίσκονται στην Κρήτη και τώρα είναι είδος προς εξαφάνιση! Από τον μεν Ψηλορείτη έχει σχεδόν εξαφανιστεί, από τα Λευκά Ορη έχει μείνει το 10% των πληθυσμών που υπήρχαν πριν από μια γενιά.

Μάλιστα, τον κώδωνα του κινδύνου σχετικά με το μέλλον της μαλοτήρας κρούει ο διδάκτωρ Γεωπονίας Κώστας Οικονομάκης. Τα φυτά μας, τόνισε, απειλούνται με αφανισμό ενώ οι Γερμανοί προσπαθούν να κάνουν καλλιέργειες εκτός Ελλάδος. «Στα βουνά της Κρήτης υπάρχουν 1.800 συνολικά είδη φυτών, από τα οποία τα 200 φύονται αποκλειστικά στην Κρήτη και δεν υπάρχουν πουθενά στον κόσμο και που συνεχώς αφανίζονται» δήλωσαν στο «Εθνος» ο διευθυντής του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Κρήτης Μωυσής Μυλωνάς και ο βοτανολόγος Μ. Αβραμάκης.

Μ. Μυλωνάς: Στα βουνά της Κρήτης υπάρχουν 1.800 είδη φυτών

Οι ίδιοι τόνισαν ότι καλώς εκδόθηκε η απαγόρευση, αλλά εξέφρασαν τον προβληματισμό τους για την εφαρμογή του μέτρου όσον αφορά τους ελέγχους, την επιτήρηση. «Η καλύτερη λύση θα ήταν να δοθούν κίνητρα στους αγρότες να γίνουν συγκροτημένες καλλιέργειες των αρωματικών φυτών του νησιού και όχι να επιδοτούνται άλλες μη σημαντικές δραστηριότητες» είπαν χαρακτηριστικά οι δύο ερευνητές.